E-Waste Albania është një nismë kombëtare që synon të ndërgjegjësojë qytetarët, institucionet dhe bizneset për rëndësinë e menaxhimit të mbetjeve elektronike.
Ne mbledhim, klasifikojmë dhe riciklojmë pajisje si laptopë, kompjutera, printerë, telefona, televizorë dhe pajisje të tjera elektronike – duke parandaluar ndotjen dhe duke rikthyer vlerën e materialeve në qarkullim ekonomik.
Pse është e rëndësishme?
Çdo vit në botë prodhohen mbi 60 milion ton mbetje elektronike.
Pjesa më e madhe përfundon në landfille, duke ndotur tokën, ujin dhe ajrin për shkak të substancave toksike si plumbi, merkuri dhe kadmiumi.
Në Shqipëri, niveli i riciklimit të e-waste është ende shumë i ulët — prandaj ne po ndërtojmë një rrjet bashkëpunimi mes qytetarëve, shkollave dhe bizneseve për ta ndryshuar këtë realitet.
Projekti “E-Waste Albania” fuqizon pjesëmarrjen e grave në teknologji dhe qëndrueshmëri mjedisore.
Nëpërmjet programeve të trajnimit dhe punësimit të gjelbër, synojmë që të paktën 40% e stafit teknik dhe trajnues të jenë gra, duke u dhënë atyre mundësinë të ndërtojnë aftësi të reja dhe të jenë pjesë aktive e ekonomisë qarkulluese.
Përmes bashkëpunimit me shkolla profesionale dhe universitete, do të inkurajohet përfshirja e vajzave në fusha si riparimi elektronik, IT mjedisor, dizajni i qëndrueshëm dhe komunikimi digjital.
Në fazën e ardhshme të projektit, E-Waste Albania synon ngritjen e një rrjeti kombëtar pikash grumbullimi për pajisje elektronike të përdorura. Çdo qytetar, shkollë apo biznes do të mund të dorëzojë pajisjet e vjetra elektronike në mënyrë të sigurt dhe të certifikuar. Këto pika do të ndihmojnë që mbetjet elektronike të mos përfundojnë në mbeturina të zakonshme, duke u bërë pjesë e ciklit të qëndrueshëm të riciklimit dhe ripërdorimit.
Në kuadër të projektit, parashikohet ngritja e një laboratori të posaçëm për riparimin dhe testimin teknik të pajisjeve elektronike që ende mund të funksionojnë. Pas riparimit, këto pajisje do t’u dhurohen shkollave, institucioneve publike apo familjeve në nevojë. Kështu, projekti do të japë “jetë të dytë” teknologjisë dhe do të ofrojë akses më të gjerë në mjete digjitale për komunitetet që nuk kanë mundësi ekonomike për pajisje të reja.
Në bashkëpunim me partnerë të specializuar, E-Waste Albania do të krijojë linja për ndarjen dhe riciklimin e materialeve të nxjerra nga pajisjet elektronike – si metali, plastika, qelqi apo qarqet elektronike. Procesi do të zhvillohet sipas standardeve evropiane të riciklimit elektronik, duke siguruar që çdo komponent të rikthehet në prodhim industrial dhe të minimizohet ndikimi në mjedis.
Një shtyllë thelbësore e projektit është ndërgjegjësimi publik. Në fazën e zbatimit do të organizohen fushata edukative në shkolla, universitete dhe komunitete lokale për të nxitur kulturën e riciklimit dhe përkujdesit ndaj teknologjisë. Synimi është që brezat e rinj të mësojnë vlerën e riciklimit elektronik dhe të bëhen pjesë aktive e ndryshimit drejt një ekonomie rrethore në Shqipëri.
Projekti E-Waste Albania synon të krijojë një model të qëndrueshëm menaxhimi për mbetjet elektronike në Shqipëri — një sistem që jo vetëm riciklon pajisjet, por kthen mbeturinat në burim zhvillimi ekonomik, arsimor dhe social.
Në fazën e parë të zbatimit, fokusi ynë është ngritja e pikave të grumbullimit, qendrave të riparimit dhe zhvillimi i programeve edukative për komunitetin dhe shkollat.
Objektivat e ndikimit për 12 muajt e parë të projektit
Grumbullimi i pajisjeve elektronike – Të krijohen të paktën 10 pika grumbullimi në qytete të ndryshme të vendit
Riparimi & ripërdorimi – Të riparohen dhe dhurohen 300 pajisje funksionale për shkolla dhe familje në nevojë
Edukimi & ndërgjegjësimi – Zhvillim i një programi edukativ për institucionet arsimore
Aftësimi profesional – Trajnim për të rinjtë në riparim elektronik dhe menaxhim të mbetjeve
Ndikimi në mjedis – Zvogëlim i ndotjes elektronike dhe nxitje e ekonomisë qarkulluese
Çdo pajisje që shpëtohet, çdo laptop që dhurohet dhe çdo grua që trajnohet është një histori suksesi.
Me këtë projekt duam të tregojmë rrugëtimin nga mbeturina në mundësi — sesi teknologjia e braktisur mund të ndryshojë jetën e një fëmije, të një nëne, të një mësueseje.
Ky projekt nuk ka për qëllim vetëm riciklimin fizik të pajisjeve, por krijimin e një kulture të re të përgjegjësisë mjedisore dhe sociale.
Me anë të tij, E-Waste Albania do të:
Ndihmojë komunitetet lokale të fitojnë aftësi teknike të vlefshme;
Të nxisë punësim të gjelbër për të rinjtë;
Të rrisë vetëdijen publike mbi rëndësinë e ripërdorimit dhe riciklimit elektronik;
Dhe të shndërrojë mbetjet në burime të reja për zhvillim të qëndrueshëm.
Çdokush mund të kontribuojë:
• Dorëzo pajisjet që nuk i përdor më
• Regjistrohu si partner apo institucion mbështetës
• Bashkohu me fushatat tona në shkolla dhe universitete
Së bashku mund të ulim mbeturinat dhe të ndërtojmë një ekonomi qarkulluese që krijon vende pune të gjelbra dhe mbron mjedisin.
